O Centrum Kultury Polskiej starała się Natalia Siniawska, prezes Towarzystwa Kultury Polskiej "Jasna Góra". Po ponad dziesięciu latach starań udało się w końcu otworzyć Centrum Kultury Polskiej.
Na uroczystość przybyli: minister w Kancelarii Prezydenta RP Błażej Spychalski i ambasador Rzeczpospolitej Polskiej w Mołdawii Bartłomiej Zdaniuk. Ponadto w otwarciu uczestniczyli Polacy z Tyraspola i z Bender, sympatycy, ksiądz i nauczyciel języka polskiego.
Foto: Wojciech Jankowski/Kurier Galicyjski
Polską grupę przywiózł Marek Pantuła, honorowy członek towarzystwa z Przemyśla, który zajmuje się działalnością dobroczynną od lat i wspiera Polaków na Wschodzie. W polskiej grupie byli przedstawiciele polskiego miasta Raszkowa, które leży w Wielkopolsce i nosi tę samą nazwę, co naddniestrzańska miejscowość, gdzie mieszkają również Polacy.
Przybyli też polscy przedsiębiorcy i ratownicy medyczni, którzy wspierają miejscowe ratownictwo. Centrum Kultury Polskiej poświęcił ksiądz sercanin Piotr Kuszman z kościoła pw. Świętej Trójcy w Tyraspolu.
Prezes Natalia Siniawska została udekorowana odznaczeniem „Zasłużony dla kultury polskiej”. Nagrodę przyznaną przez wicepremiera Piotra Glińskiego wręczył minister Błażej Spychalski.
- Niebywałe, jak dużo pracy Pani Natalia wykonuje i to jest zauważalne również w Polsce. My to widzimy, doceniamy, stąd to odznaczenie, w podziękowaniu za ten ogrom pracy. To jest bardzo ważne, by wspierać Polaków mieszkających za granicą. Takie miejsca, jak to, są po to, żeby ci Polacy mieli, gdzie się spotkać, mieli gdzie się uczyć języka polskiego, gdzie mogą we własnym gronie funkcjonować – powiedział minister Błażej Spychalski.
Foto: Wojciech Jankowski/Kurier Galicyjski
Naddniestrze de iure znajduje się na terenie Mołdawii, dlatego tutaj sięga jurysdykcja ambasady Rzeczypospolitej w Kiszyniowie.
- Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej wspiera Polaków, gdzie by oni nie byli. W związku z tym utrzymuje kontakty ze społecznością polska na całym terytorium, które jest pod naszą jurysdykcją – zaznaczył ambasador Bartłomiej Zdaniuk.
Aktualnie nie ma dokładnych danych demograficznych. Naddniestrze jest terenem, z którego wiele osób wyjeżdża do pracy za granicę. Przyjmuje się, że mieszka tu 8 tysięcy osób z polskim pochodzeniem, choć dane te nie zostały zweryfikowane.
- Cieszy dzisiejsza uroczystość w Tyraspolu, gdzie również jest znaczący ośrodek polonijny, jest parafia katolicka, wokół której gromadzą się Polacy, a w pobliżu parafii dziś została zainaugurowane Centrum Kultury Polskiej – dodał ambasador Bartłomiej Zdaniuk.
- To są takie pomieszczenia w budynku wielokondygnacyjnym, ale są to pomieszczenia bardzo rozległe – 200 metrów kwadratowych, a więc wystarczające na prowadzenie różnego rodzaju zajęć.
Foto: Wojciech Jankowski/Kurier Galicyjski
Przy Towarzystwie Kultury Polskiej "Jasna Góra" są prowadzone lekcje języka polskiego. Nauczycielem jest Henryk Przywrzej oddelegowany przez Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą. Polski nauczyciel prowadzi cztery grupy, od początkującej po zaawansowaną, oraz zajęcia przygotowawcze na egzaminy na studia do Polski. Henryk Przywrzej zwraca uwagę na to, że mieszkają w Naddniestrzu do dziś Polacy.
- Żywe są polskie tradycje na północy Naddniestrza, koło Rybnicy i Raszkowa. Tam ludzie mówią jeszcze po polsku.
Na północy, niedaleko sienkiewiczowskiego Raszkowa, gdzie miał być wbity na pal Azja Tuhajbejowicz, znajduje się wizytówka polskiego Naddniestrza – Swoboda Raszkowska. Nauczycielem jest tutaj Antonina Pietrasz.
- To jest jedyna miejscowość w Naddniestrzu, gdzie oficjalnie pozwolono uczyć dzieci języka polskiego. Jest nauczany jako język polski. Taka była prośba rodziców w latach dziewięćdziesiątych.
Antonina Pietrasz wymienia słowa, które ostały się tutaj z polszczyzny: patelnia, cebula, kartofle.
Foto: Wojciech Jankowski/Kurier Galicyjski
Centrum Kultury Polskiej w Tyraspolu otwarto 16 grudnia 2018 roku. Tego dnia zakończono akcję „Mikołajki i Boże Narodzenie dla Polaków z Naddniestrza”, zorganizowaną przez Towarzystwo Kultury Polskiej "Jasna Góra" i niezależną agencję reporterów z Polski Horizon Agency. Patronat medialny nad zbiórką pieniędzy objęły "Kurier Galicyjski" i portal Obserwator Międzynarodowy. Akcja była przeprowadzona już po raz drugi i organizatorzy zapowiadają kolejne odsłony, ponieważ warto pomagać Polakom na Wschodzie.
Zapraszamy do wysłuchania relacji Wojciecha Jankowskiego.